TÌM HIỂU VỀ CHẤT LIỆU LÀM CÁN GẬY

Hãy cùng chuyên gia Phạm Minh Đức tìm hiểu về chất liệu làm cán gậy (shaft), để mỗi golfer có thêm kiến thức khi lựa chọn gậy hoặc thay shaft phù hợp nhất. 

Cán gậy (shaft) graphite là tên gọi chung cho một loại vật liệu mà chúng ta thường nhắc đến, tuy nhiên trên thực tế thì tất cả các loại cán gậy graphite đều được làm từ ít nhất hai vật liệu khác nhau, và phổ biến nhất là các sợi các-bon và một loại chất kết dính (resin/epoxy).

Cách làm này mang lại rất nhiều đặc điểm tốt cho cán gậy, những đặc điểm mà cán thép không thể có được như nhẹ hơn, khả năng kháng hóa chất cao, chịu được nhiệt độ cao và giãn nở ở nhiệt độ thấp, cũng như khả năng tùy chỉnh vào các thiết kế khác nhau (và tất nhiên là chi phí cao hơn so với cán thép).

Nhân đây chúng ta nên định nghĩa lại sự khác nhau giữa các-bon và graphite (sợi than chì) 

Carbon là một phi kim, còn graphite là một dạng carbon nguyên chất với các nguyên tử xếp theo hình lục giác, đây là dạng hình thù bền nhất của carbon.

Các-bon là một phi kim mà con người đã sử dụng từ lâu dưới nhiều hình thức như than củi, muội than hay kim cương (còn được hiểu là những hình dạng của các-bon), còn graphite cũng là một dạng hình thù của các-bon và là dạng các-bon bền nhất (graphite là các-bon nguyên chất với các nguyên tử được sắp xếp theo hình lục giác).

Khi các nguyên tử graphite được xếp cạnh nhau (như dạng xích) thì sẽ hình thành lên các chuỗi polymer.

Tấm sợi các-bon

Khi các chuỗi polymer được kéo dài ra và oxy hóa thì trở thành các sợi các-bon. Các sợi các-bon có đường kính 5-10 micromet với cấu tạo chủ yếu là các nguyên tử cacbon nên có trọng lượng rất nhẹ so với kim loại. Đó là lý do các loại vật liệu làm từ sợi các-bon (như cán gậy chơi golf, chân máy ảnh…) đều có trọng lượng nhẹ và bền.

Các sợi các-bon sau đó được ngâm tẩm với nhựa resin (là chất kết dính) để tạo thành một hỗn hợp duy nhất dưới dạng những tấm cuộn, được gọi là prepreg. Các tấm prepreg thường có tỉ lệ các-bon trên resin khác nhau, tùy theo mục đích nhà sản xuất đang muốn làm cán gậy cứng mềm nặng nhẹ đến đâu (vì các sợi các-bon có trọng lượng nhẹ và bền trong khi nhựa resin lại nặng).

Shaft lý tưởng thông thường được làm từ các prepreg có hàm lượng nhựa resin thấp, vì cấu trúc đó mới làm ra được những cán gậy nhẹ nhưng cứng. Ngoài ra các loại cán gậy có hàm lượng nhựa resin thấp thường mang lại cảm giác đánh mượt hơn, do mật độ sợi các-bon nhiều hơn. Mặc dù vậy thì tấm prepreg nào cũng phải có một lượng resin nhất định vì resin là chất kết dính các sợi các-bon lại với nhau.

Nói thêm một chút về các loại sợi các-bon. Nguyên liệu thô được sử dụng để tạo ra sợi các-bon được gọi là tiền chất. Có hai loại tiền chất chính được sử dụng với gậy golf là Pan (sợi nhựa tổng hợp) và Pitch (dầu mỏ, than đá). Sợi Pitch có độ cứng gấp đôi so với sợi Pan và giá thành cũng cao hơn do quy trình sản xuất phức tạp và chỉ có trong tự nhiên.

Fujikura Ventus là một sản phẩm sử dụng cả sợi Pitch và sợi Pan, trong đó tấm prepreg được quấn chéo 45* lên thân shaft để giảm độ xoay xoắn của shaft và cải thiện sự ổn định (ngoài ra có hai cách quấn phổ biến khác là dọc thân shaft và ngang thân shaft).

Nguồn: PGA Phạm Minh Đức - Group Custom Golf Fitting